കൂറ്റ്സെയുടെ ഈ പുസ്തകം ഞാന്‍ ആദ്യമായി വായിക്കുന്നത് മൂന്നാല് വര്‍ഷം മുമ്പാണ്. എല്ലാ പുസ്തകങ്ങളെയും പോലെ ഇതിനും ചില കഥകള്‍. കല്‍കട്ടയില്‍ സിനിമാ സ്കൂളില്‍ പ്രവേശനം കിട്ടി അങ്ങോട്ട് പുറപ്പെടുമ്പോള്‍ വീട്ടില്‍ നിന്നും ഞാനെടുത്ത രണ്ടേ രണ്ട് പുസ്തകങ്ങളിലൊന്നാണിത്. മറ്റേത് ഡി ബി സി പിയറിന്റെ Ludmila's Broken English ആയിരുന്നു. ഈ കുറിപ്പെഴുതാന്‍ രണ്ടാമത് വായിക്കുന്നതിനുവേണ്ടിയായിരുന്നു അത്. വര്‍ഷമൊന്ന് കഴിഞ്ഞു. ഇപ്പോഴാണ് രണ്ടാം വായന കഴിഞ്ഞത്.
കൂറ്റ്സെയാണ് ബുക്കര്‍ രണ്ട് തവണ ലഭിക്കുന്ന ആദ്യ എഴുത്താള്‍. അദ്ദേഹത്തിനു ശേഷമാണ് മറ്റു രണ്ടു പേര്‍ക്കും ഇത് സിദ്ധിക്കുന്നത്. ഈ രണ്ടു പേരില്‍ ഒന്ന് ഒരു സ്ത്രീയാണ് (Hilary Mantel) എന്ന കാര്യം സന്തോഷമുണ്ടാക്കുന്നു. ഏതായാലും 1999ല്‍ പുറത്തിറങ്ങിയ ഈ പുസ്തകം ആദ്യ വായനയില്‍ എനിക്കിഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ എഴുത്തിന്റെ രീതി ഇപ്പഴും പ്രിയപ്പെട്ടതുതന്നെ. കാച്ചിക്കുറുക്കിയത്. എണ്ണിച്ചുട്ട അപ്പം പോലെ വാക്കുകള്‍. കുറച്ചുംകൂടെ ആ രീതിയില്‍ പോയാല്‍ ഹെമിങ്ങ്‌വേയുടെ അയലത്തെങ്ങാനെത്തും. നോവല്‍ ആദ്യ വായനയില്‍ വല്ലാതെ ഇഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്നു. രണ്ടാം വായനയില്‍ പക്ഷെ ചില സംശയങ്ങള്‍ അവശേഷിക്കുന്നു. കറുത്തവര്‍ഗക്കാരോടും വര്‍ണവിവേചനത്തിനോടും ഫെമിനിസത്തോടുമുള്ള എഴുത്താളിന്റെ സമീപനം ചിലപ്പോഴെല്ലാം പ്രശ്നമുള്ളതായിത്തോന്നി. എന്നാലങ്ങനെ അടച്ചാക്ഷേപിക്കാനും കഴിയുന്നില്ല. അവിടെത്തന്നെയാണ് കൂറ്റ്സെയുടെ കഴിവെന്നും തോന്നുന്നു.
എഴുത്തില്‍ ഏറെയിഷ്ടപ്പെട്ട കാര്യങ്ങള്‍.
ഡേവിഡ് ലൂറി എന്ന മധ്യവയസ്കനായ പ്രൊഫസറുടെ ജീവിതത്തില്‍ നിന്നും കുറച്ച് കാലമാണ് പുസ്തകം. ഇയാള്‍ പഠിപ്പിക്കുന്ന കേപ് ടൌണ്‍ യൂണിവേസിറ്റിയിലെ തന്നെക്കാള്‍ പ്രായം നന്നെക്കുറഞ്ഞ ഒരു വിദ്യാര്‍ഥിയുമായി ലൈംഗികബന്ധത്തിലേര്‍പ്പെടുന്നു. ഇതിനെത്തുടര്‍ന്നുണ്ടാകുന്ന സംഭവവികാസങ്ങളാല്‍ ലൂറിയെ ജോലിയില്‍ നിന്നും പിരിച്ചുവിടുന്നു. ഈസ്റ്റേണ്‍ കേപില്‍ ഒരു പറമ്പില്‍ വീടുവച്ച് ഒറ്റയ്ക്ക് താമസിക്കുന്ന സ്വവര്‍ഗാനുരാഗിയായ മകളുടെ അടുത്തേയ്ക്ക് പോകുന്നു. അവിടെ മൂന്ന് കറുത്തവര്‍ഗക്കാര്‍ ലൂസി എന്ന ഇയാളുടെ മകളെ ബലാല്‍സംഗം ചെയ്യുന്നു. ലൂസി ഇതിനാല്‍ പിന്നീട് ഗര്‍ഭിണിയാകുന്നു. തിരിച്ച് വരാനുള്ള ലൂറിയുടെ തുടര്‍ച്ചയായുള്ള അഭ്യര്‍ഥനകള്‍ ലൂസി നിരസിക്കുന്നു. അവള്‍ അവിടെത്തന്നെ ജീവിതം തുടരുന്നു. ഡേവിഡ് ലൂറി അവസാനം നമ്മള്‍ കാണുമ്പോള്‍ അവിടെ ബെവ് ഷാ എന്ന മകളുടെ സുഹൃത്തുമൊപ്പം ചേര്‍ന്ന് ആര്‍ക്കും വേണ്ടാത്ത നായ്ക്കളെ ദയാവധം ചെയ്യുന്നതില്‍ സഹായിക്കുന്നു. നോവല്‍ ഇവിടെ അവസാനിക്കുന്നു.
ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ എഴുത്തിന്റെ രീതിയിലെ പുച്ഛമാണ് എനിക്കേറ്റവുമിഷ്ടമായത്. Sarcasm, cynicism എന്നിവയാണ് സര്‍വത്ര. ബോണസായിക്കിട്ടുന്ന തമാശ മുഴുവന്‍ കട്ടക്കറപ്പ്. Black humour. ഡേവിഡ് ലൂറിയുടെ കഥാപാത്രത്തിനോട് എനിക്ക് വ്യക്തിപരമായി വിയോജിപ്പുകളുണ്ടെങ്കിലും അത് അതിസമര്‍ത്ഥമായി രചിച്ചിരിക്കുന്ന ഒന്നാണ്. ഇയാള്‍ ജീവിതത്തെയും ലോകത്തെയും നോക്കിക്കാണുന്ന രീതി ഒന്ന് വേറെ തന്നെ. ഇരുത്തംവന്ന ഒരു പ്രൊഫെസര്‍. എന്നാല്‍ പലയിടത്തും പിഴച്ചുപോകുന്ന ഒരു മനുഷ്യന്‍. അതിലുമുപരി മകളുടെ മുന്നില്‍ തോറ്റുപോകുന്ന നിസ്സഹായന്‍. ഒരു പെണ്‍പിടിയന്‍, എന്നാല്‍ പെണ്ണുങ്ങളെ ഒട്ടും അറിയാത്തയാള്‍.
എഴുത്തിന്റെ ഭംഗി നോക്കുക.
It surprises him that ninety minutes a week of a woman's company are enough to make him happy, who used to think he needed a wife, a home, a marriage. His needs turn out to be quite light, after all, light and fleeting, like those of a butterfly. No emotion, or none but the deepest, the most unguessed-at: a ground bass of contentedness, like the hum of traffic that lulls the city-dweller to sleep, or like the silence of the night to countryfolk.
യൂണിവേസിറ്റിയിലെ വിചാരണയ്ക്ക് ശേഷം മെലനി എന്ന പെണ്‍കുട്ടിയുടെ പരാതിയിന്മേല്‍ നടപടി ഉണ്ടാകുന്ന ഭാഗത്ത്. അവള്‍ കൊടുത്ത രേഖയുടെ താഴെ അവളുടെ ഒപ്പ് കാണുമ്പോള്‍ കൂറ്റ്സെ.
The deed is done. Two names on the page, his and hers, side by side. Two in a bed, lovers no longer but foes.
അതിനുശേഷം ലൂറി ഒരു ആശ്വാസം തേടി തന്റെ പൂര്‍വഭാര്യയുമായി ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നു. അവിടെ അവരെ വര്‍ണിക്കുന്നതിങ്ങനെ.
He has dinner with his ex-wife Rosalind. They have been apart for eight years; slowly, warily, they are growing to be friends again, of a sort. War veterans. It reassures him that Rosalind still lives nearby: perhaps she feels the same way about him. Someone to count on when the worst arrives: the fall in the bathroom, the blood in the stool.
പിന്നീട് ബെവ് ഷാ യെപ്പറ്റി ലൂറിയുടെ മകള്‍ ലൂസി സംസാരിക്കുമ്പോള്‍ അയാള്‍ക്ക് അരിശം വരുന്നു. ബെവ് ഷാ മൃഗങ്ങള്‍ക്ക് വേണ്ടി ചെയ്യുന്ന കാരുണ്യപ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ക്ക് അയാള്‍ തുടക്കത്തില്‍ ഒരു വിലയും കല്പിക്കുന്നില്ല. ഇവിടെ എനിക്ക് വിയോജിപ്പുള്ള ഒരു കാര്യം ലൂറി പറയുന്നുണ്ട്. പക്ഷെ ലൂറിയുടെ കഥാപാത്രത്തിനെ വച്ച് നോക്കുമ്പോള്‍ അത് സ്വാഭാവികമാണ്. ഇയാള്‍ ഒരു പീഡോഫൈലാണ്. ഇങ്ങനെയേ സംസാരിക്കാന്‍ പറ്റു. ബലാല്‍സംഗം ഇങ്ങനെ സാമട്ടില്‍ ഉപമിക്കാന്‍ ഇയാള്‍ക്ക് കഴിയും. എഴുതിയിരിക്കുന്നതിങ്ങനെ.
It's admirable, what you do, what she does, but to me animal-welfare people are a bit like Christians of a certain kind. Everyone is so cheerful and well-intentioned that after a while you itch to go off and do some raping and pillaging. Or to kick a cat.
കൂറ്റ്സെ അധ്യായങ്ങള്‍ അവസാനിപ്പിക്കുന്ന രീതി എനിക്ക് വളരെ ഇഷ്ടമാണ്. വികാരവിക്ഷോഭമൊന്നുമില്ല. മെല്ലെ പറഞ്ഞില്ലെന്ന മട്ടില്‍ പറഞ്ഞവസാനിപ്പിക്കുന്നു. പതിനൊന്നാം അധ്യായം: ലൂസിയെ അവര്‍ ബലാല്‍സംഗം ചെയ്ത് കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നു.
'My child, my child!' he says, holding out his arms to her. When she does not come, he puts aside his blanket, stands up, and take her in his arms. In his embrace she is stiff as a pole, yielding nothing.
അടുത്ത അധ്യായത്തില്‍ ലൂസി തിരിച്ചുപോകാനുള്ള അച്ഛന്റെ ഉപദേശം നിരസിച്ചതിന് ശേഷം കൂറ്റ്സെ ഇങ്ങനെ അവസാനിപ്പിക്കുന്നു.
Sitting up in her borrowed nightdress, she confronts him, neck stiff, eyes glittering. Not her father's little girl, not any longer.
പിന്നെയും ലൂറി ഈ വിഷയം അവതരിപ്പിക്കുമ്പോള്‍ അടുത്ത അധ്യായം ഇങ്ങനെ അവസാനിക്കുന്നു
He wants to respond, but she cuts him short. 'David, we agreed. I don't want to go on with this conversation.'
Never yet have they been so far and so bitterly apart. He is shaken.
ചില സംഗതികള്‍ വിവരിച്ചിരിക്കുന്ന രീതി കൂറ്റ്സെയുടെ മുഖമുദ്രയാണെന്ന് തോന്നിച്ചു, അദ്ദേഹത്തിന്റെ വേറെയൊന്നും വായിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിലും. ഏതായാലും നോവലിലുടനീളം ഈ രീതിയിലാണ് വിവരണങ്ങള്‍.
ബലാല്‍സംഗത്തിന് ശേഷമുള്ള ഭീകരാവസ്ഥയില്‍ ലൂസിക്കൊപ്പം അവളുടെ അച്ഛനായി ലൂറി.
What is he doing? He is watching over his little girl, guarding her from him, warding him off the bad spirits. After a long while he feels her begin to relax. A soft pop as her lips separate, and the gentlest of snores.
അവിടുത്തെ പോലീസുദ്യോഗസ്ഥര്‍ കുറ്റമന്വേഷിക്കാനും തെളിവെടുക്കാനും ലൂസിയുടെ വീട്ടില്‍ വരുന്നു. ഈ അന്വേഷണം കാരണം ഒന്നും സംഭവിക്കാന്‍ പോകുന്നില്ലെന്ന സൂചനകള്‍ നമുക്ക് നേരത്തെ കിട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ലൂസി ബലാല്‍സംഗത്തിനെതിരെ പരാതി കൊടുക്കാന്‍ നേരത്തെ വിസമ്മതിച്ചിരുന്നു. എന്നാലെല്ലാവര്‍ക്കും അത് സംഭവിച്ചിരിക്കുന്നു എന്നറിയുകയും ചെയ്യാം. അതിനിടയില്‍ കൂറ്റ്സെ
In Lucy's room the double bed is stripped bare. The scene of the crime, he thinks to himsel; and, as if reading the thought the policemen avert their eyes, pass on.
A quiet house on a winter morning, no more, no less.
ബലാല്‍‍സംഗത്തിനല്ല മോഷണത്തിന് മാത്രമാണ് അവരെ തിരയുന്നതെന്ന് പ്രതികള്‍ മനസ്സിലാക്കുമ്പോള്‍ ലൂറി ചിന്തിക്കുന്നതായി കൂറ്റ്സെ പറയുന്നു:
It will dawn on them that over the body of the woman silence is being drawn like a blanket. Too ashamed, they will say to each other, too ashamed to tell, and they will chuckle luxuriously, recollecting their exploit.
English ഭാഷ സൌത് ആഫ്രിക്കക്കാര്‍ക്ക് അന്യമാണ്. വെള്ളക്കാരോടും അവരുടെ ഭാഷയോടും പൊതുവായൊരു സമീപനമാണ് അവിടുത്തുകാര്‍ക്ക്, കൂറ്റ്സെ പറയുന്നു,
More and more he is convinced that English is an unfit medium for the truth of South Africa. Stretches of English code whole sentences long have thickened, lost their articulations, their articulateness, their articulatedness. Like a dinosaur expiring and settling in the mud, the language has stiffened.
ലൂറി കമ്യൂണിക്കേഷന്‍ പഠിപ്പിച്ചിരുന്നയാളായതുകൊണ്ട് ഭാഷയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കളികള്‍ പുസ്തകത്തിലുടനീളമുണ്ട്. തനിക്ക് എന്താണ് സംഭവിച്ചത് എന്നതിന്റെ ഒരു ചുരുക്കം ലൂസി പറഞ്ഞതിനുശേഷം ബലാല്‍സംഗകരെക്കുറിച്ച് ലൂറി ആലോചിക്കുന്ന ഭാഗം.
He thinks of the three visitors driving away in the not too old Toyota, the back seat piled with household goods, their penises, their weapons, tucked warm and satisfied between their legs- purring is the word that comes to him.
ബൈറന്റെ കാമപ്രേമ സാഹസങ്ങളെക്കുറിച്ച് ലൂറി എഴുതാന്‍ ശ്രമിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൃതിയില്‍. തെരേസ എന്ന ബൈറന്റെ വെപ്പാട്ടിയെക്കുറിച്ചാകുന്നു എഴുത്ത് അവസാനം.
My love, sings Teresa, swelling out the fat English monosyllable she learned in the poet's bed.
പിന്നീട് മെലനിയുടെ അച്ഛനെ കാണാന്‍ ലൂറി പോകുന്നു. അയാള്‍ക്ക് പതുക്കെ ജീവിതം കൈവിട്ട് പോകുകയാണ്. അതുമായി പൊരുത്തപ്പെടാന്‍ ചെയ്യുന്ന കുറെ കാര്യങ്ങളിലൊന്നാണിത്. അതിശയിപ്പിക്കുംവിധം മെലനിയുടെ അച്ഛന്‍ അയാളെ വീട്ടില്‍ അത്താഴത്തിന് ക്ഷണിക്കുന്നു. അരോചകമായ പല സംഭാഷണങ്ങളും അവിടെ നടക്കുന്നു. ആ അധ്യായം വളരെ ശക്തമായ ഒന്നാണ്. നാടകീയം, എന്നാല്‍ കൂറ്റ്സെയുടെ രീതിയില്‍. ഈ ഭാഗം മെലനിയുയെ അച്ഛനെ അയാള്‍ പഠിപ്പിക്കുന്ന സ്കൂളില്‍ ലൂററി പോയി കാണുന്നിടത്താണ്. താനും അയാളുടെ മകളുമായി നടന്നതെന്തെന്ന് പറയാന്‍ വിഫലമായി ശ്രമിക്കുന്ന ലൂറി.
A sudden little adventure. Men of a certain kind. Does the man behind the desk have adventures? the more he sees of him the more he doubts it. He would not be surprised if Isaacs were something in the church, a deacon or a server, whatever a server is.
പിന്നീട് അവരുടെ വീട്ടില്‍ മെലനിയുടെ അമ്മയെയും അനിയത്തിയെയും നേരിടേണ്ടതായി വരുന്നു ലൂറിക്ക്. മിസ്സിസ് ഐസക്സിനെപ്പറ്റി.
Her features remain stiff, she avoids his eye, but she does give the slightest of nods. Obedient; a good wife and helpmeet. And ye shall be as one flesh. Will the daughters take after her?
തിരിച്ച് വീട്ടില്‍ പോയതിനുശേഷം ലൂറി വീണ്ടും പൂര്‍വഭാര്യയായ റോസലിന്റിനെ കാണുന്നു. അവിടെ എന്നത്തെയും പോലെ അസുഖകരമായ ഒരു സംഭാഷണം നടക്കുന്നു.
'Lucy and I still get on well,' he replies. 'But not well enough to live together.'
'The story of your life.'
'The story of your life.'
'Yes.'
There is silence while they contemplate, from their respective angles, the story of his life.
അവസാന ഭാഗത്ത് ലൂറി ഒരു പട്ടിയെ സ്നേഹിക്കാന്‍ തുടങ്ങുന്നു. അതിനെ അവസാനം ബെവ് ഷാ കൊല്ലും എന്നറിയാമെങ്കിലും അത് അയാള്‍ ചെയ്യുന്നു. അത് ഒരു മുടന്തന്‍ പട്ടിയാണ്. അതിന്റെ ദയാവധത്തിലാണ് നോവല്‍ അവസാനിക്കുന്നതും. ആ പട്ടിയെപ്പറ്റി ലൂറി ആലോചിക്കുകയാണ്.
What the dog will not be able to work out (not in a month of Sundays! he thinks), what his nose will not tell him, is how one can enter what seems to be an ordinary room and never come out again.
ഒരു മെലിഞ്ഞ പുസ്തകത്തിനുള്ളില്‍ കൂറ്റ്സെ പറഞ്ഞുവെച്ചിരിക്കുന്ന കാര്യങ്ങള്‍ കുറെയാണ്. അതെനിക്ക് വളരെ ഇഷ്ടപ്പെട്ടു. അല്‍ഭുതപ്പെട്ടുപോയി ഞാന്‍. പുസ്തകത്തോട് എനിക്കുള്ള പ്രധാന പ്രശ്നം അതിന്റെ കഥാതന്തുവാണ്. ഡേവിഡ് ലൂറിയിലൂടെയാണ് കഥ പറയുന്നത്. കഥാകാരന്റെ കഴിവു കാരണം നോവലിസ്റ്റിന്റെ ഇടപെടല്‍ ഇതില്‍ തെല്ലുമില്ലെന്ന് വായനക്കാര്‍ക്ക് തോന്നുന്നു. എന്നാല്‍ അത് ഒരു കാരണവശാലും ശരിയല്ല. ഈ കഥ പറയുന്നതിലൂടെ, ഈ കഥാപാത്രത്തെ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിലരൂടെ ലൂറിയിലൂടെ കൂറ്റ്സെയും വായനക്കാര്‍ക്ക് വെളിവാകുന്നു. അങ്ങനെയിരിക്കെ എഴുത്തുകാരന് കറുത്തവര്‍ഗക്കാരോടും ബലാല്‍സംഗത്തോടും സ്വവര്‍ഗാനുരാഗത്തോടുമൊക്കെയുള്ള കാഴ്ചപ്പാടുകള്‍ പ്രശ്നമുള്ളതാണെന്ന് എനിക്ക് തോന്നി.
ആദ്യം തന്നെ മെലനി ഐസക്സിന് സംഭവിക്കുന്നത്. ഇത് പണ്ട് മുതലുള്ള ഒരു വാദമാണ്, ലൈംഗികതൃഷ്ണ ഒരു പാപമല്ല, അതിനാല്‍ ഇരുകൂട്ടര്‍ക്കും സമ്മതമുള്ള ലൈംഗികതയെ പെണ്ണിന്റെ പ്രായം മാത്രം കണക്കാക്കി കുറ്റകരമായി കാണേണ്ടതില്ല എന്ന്. ഈ വാദത്തോട് ഞാന്‍ യോജിക്കുന്നില്ല. ഇതിനെപ്പറ്റിയുള്ള എഴുത്തുകളില്‍ എനിക്കേറ്റവും അര്‍ഥവത്തായിത്തോന്നിയ ഒന്ന് ഇവിടെ. അതിന്റെ കാമ്പും എന്റെ കാഴ്ചപ്പാടും ഇതാണ്.
വളരെ പ്രായം ചെന്ന മനുഷ്യരുമായി ലൈംഗികവേഴ്ചയ്ക്ക് സമ്മതം മൂളാന്‍ എല്ലാ കൌമാരക്കാരികള്‍ക്കും സാധ്യമാണ്. എന്നാല്‍ അവര്‍ക്കാര്‍ക്കും അതിനുള്ള മാനസികമോ വൈകാരികമോ ആയ പക്വത ഇല്ല. വളരെ വൈകിയാണ് അവരെല്ലാം ബാലപീഡകരാണെന്ന് ഈ പെണ്‍കുട്ടികള്‍ തിരിച്ചറിയുന്നത്. തങ്ങള്‍ തന്നെ ശ്രദ്ധ ക്ഷണിച്ചതിനാല്‍ നടക്കുന്നതായതുകൊണ്ട് അതിന് പൂര്‍ണ ഉത്തരവാദിത്വം അവര്‍ ഏറ്റെടുക്കുന്നു. ഒരു കൌമാരക്കാരിയും തനിക്ക് സമ്മതത്തിനുള്ള പക്വതയില്ലെന്ന് കരുതുന്നില്ല. അവര്‍ മുതിര്‍ന്നവരാണെന്നവര്‍ വിചാരിക്കുന്നു. എന്നാല്‍ സത്യത്തില്‍ അവര്‍ കുട്ടികളും കുട്ടികള്‍ മാത്രവുമാണ്.
അതുകൊണ്ടുതന്നെ മെലനി ഐസക്സ് സംഭവം ലൂറിയുടെ ലൈംഗികവാഞ്ഛയുടെ സ്വാഭാവികമായ പൂര്‍ത്തീകരണമായി എനിക്ക് കാണാന്‍ കഴിയില്ല.
മെലനിയുടെ കൂടെക്കിടക്കാന്‍ ലൂറി പറയുന്ന കാര്യങ്ങള്‍ നോക്കുക.
'You're very lovely,' he says, 'I'm going to invite you to do something reckless.; He touches her again. 'Stay. Spend the night with me.'
Across the rim of the cup she regards him steadily. 'Why?'
'Because you ought to.'
'Why ought I to?'
'Why? Because a woman's beauty doesn not belong to her alone. It is part of the bounty she brings into the world. She has a duty to share it.'
ഇവിടെയൊക്കെയാണ് എനിക്ക് പ്രശ്നം. പക്ഷെ എഴുത്ത് വിദഗ്ദ്ധമാണെന്ന് സമ്മതിക്കാതിരിക്കാന്‍ വയ്യ.
PS പുസ്തകം സിനിമയുമായിട്ടുണ്ട്. കണ്ടിട്ടില്ല. കാണാനുദ്ദേശിക്കുന്നില്ല. എന്നെങ്കിലും കാണുകയാണെങ്കില്‍ ഇവിടെ സിനിമാവിശേഷം അപ്‌ഡേറ്റ് ചെയ്യുന്നതായിരിക്കും.
അടുത്തത്: Life and Times of Michael K, J M Coetzee
